La confession suus tiules

Dus braves gents de l’ancien temps, lo Capdet e la Capdeta, la-bàs, au bòrd deu Ciron, presque a Cap-Bartàs, trabalhèvan quauques jornaus de meishanta tèrra; mès dens aqueth temps, sabèvan espranhar e, sens chic de causas, se tirèvan d’afar. Se crompèn un ostau e vivèvan tranquilles. Mès valà qu’un ivèrn, malur, plau, plau, plau… com qui la gita… I avè aiga pertot. Vesèvan pas qu’aquò. Lo Ciron desbordèt, lo Bartàs desbordèt, e l’aiga montèt, montèt, e arribèt au maisoet. Lurs mainatges, qu’avèn bon còr, lis-i dishuren : « Vinètz donc a l’ostau, la pòrta es granda obèrta, mema vos vieram culher! » Mès los dus vielhs, testuts, ne voluren pas enténder arrés e, una nuit qu’i avè encara mei plavut que d’abituda, quand nòstes papèts se revelhan a l’Angelús, i avè aiga dinc au pè deu lit, lo can èra negat sus lo sulh de la pòrta e per se’n anar, bonjorn! Per se poder tirar d’aquiu, n’i avè pas d’aute moien  que de montar sus l’ostau. Demb una escala, Capdet tirant Capdeta, Capdeta possant Capdet, l’un aidant l’aute, arriban, egau, tot en planhens, a se méter a shivau sus l’aresta de la teulada. E se lamentèvan en plorans, cresèvan sa darrèra òra vinguda…

« Lavetz, praubeta, ce disèva Capdeta, crei, mon praub’òme, qu’es bien fenit de pensar aver Mossur Curè per nos aidar a bien morir; mès, per que lo Bon Diu nos perdoni nòstes pecats, poirem bien, shacun a nòste torn e l’un a l’aute, nos confessar.

— Se vòs, respond Capdet, comença, tu, Capdeta!

— A non! respon Capdeta, es a tu, ès lo pus vielh, es a tu l’aunor!

Mès Capdet reflechiva e disèva pas res.

— Anem, disèva Capdeta, avança-te, l’aiga que monta! Autament, vas anar dens lo huc de l’infèrn! »

E valà nòste Capdet que comença tot doçament e que s’acusa de totas sas malhèitas : d’aver estat gormand, avare, ivronhe un chic, d’aver dens son june temps corrut la patantèna, d’aver dens los afars rotlat son proshen, de l’aver trompat e presque panat, tant vau díser, tots los còps dont a poscut, en franc Gascon…

 » E òc, ce pensèva la Capdeta, e òc, ne’n sabi long sus ton compte adara.

— Anem, Capdeta, ce ditz Capdet un còp qu’avut fenit, a tu de te confessar, vam véser çò que racontas.

— Aten, Capdet, aten un chic, l’aiga que comença a baishar! »

Contat per Monsur Cazeaux, de Lobens (Reulés). Enregistrat e transcrit per J.-P. Laliman.