Quauquas reflexions sus les prononciacions localas… A SEGUIR !

Aquò’s tarrible coma les gents, amèi los que son deu lòc, pèrden la prononciacion locala deus noms pròpes demb l’influença de la normalisacion parisianò-centrada.

L’exemple tipic es «Lapeyre». Conéishetz la famosa pub «Lapèr’, y en a pas deux» ? E ben, èi bèth l’auger entenduda mantes còps, aquò’s sonqu’en lugissent que comprenguri qu’èra «Lapeyre» ! I a de qué s’en darrigar los pèus !!

Parelh, lo camin de «Leysotte» a Vilanava… Mon papè, neishut a Talença en 1929, prenèva aqueth camin pr’anar a sons grands-parents ; ditz «Leÿssotte» e mème quasi…. «Lé-i-ssotte» ! Per contra, de gents qu’i trabalhan disen «Lézotte»… Bon Diu, mès la diftonga EY es tipiquissima de Gironda !!!

Bon, après, ‘quò’s variable : lo papè accèpta de díser «Bégueÿ» mès dira «Pénon» («Peynon»)… La mair, era, dira «Bégué», «Vimené», e serà tentada per «Boudé» (mès tanben «Boudeÿ») e «Galouché» (vs «Galoucheÿ»), per contra pensi que dirà «Peÿnon». E jo mème, disi «Guichené» coma los quites portaires deu nom, mès «Eÿsines» au contrari de les gents ; per «Pey Berland», disi entre los dus, percé qu’un vrai Bordalés modèrne ditz elàs «Pé». Pensi que les gents dissocian los -ey- medians e los -ey finaus. Brèf !

Parlam adara de «Peixotto». Ma mair e jo dísem «Peÿchotto» ; mon papè (que coneish lo lòc desempui qu’es dròlle) ditz, me sembla, entre «Peÿsotto», «Peÿchotto» e «Peÿksotto»,  demb la lenga que forca. Mès ma sòr, qu’es una Bordalesa-urbana pus recenta, s’inspira malurosament de la voètz deu tram : «Pèksotto»… Una prononciacion alunhada deu gascon e… deu portugués tanben !

Epui après, am tots los : «St Médard d’Eran», «Porté», «Arbana», «Céron» «Baza» (entendut un jorn, veridic !), «la Peillèr’» (la Palhèira), «St Pé d’Arman»,

Per contra, dens lo quite bus, la voètz ditz «Thouarss» ! Fadra qu’angui préner un bus que passa sus lo cai de les Cairias per saber se disen «Quéries», tanben.

Mès i a tanben de causas que m’intrigan :

-«Grignol» o «Grignolss» ? Dens ma familha, entendi los dus.

-«la Souÿ» o «la Souÿss» ?

-«Arbanass» o «Arbanatss» ?

etc.

Ajot : coneishi un Albigés, que viu desempui longtemps en Bordalés , ditz  »la Mouleÿre », « Dréndineÿres » (aquò’s rare !) mès  »le Broussé » !! E un Bordalés, pertant demb un accent tipicament bordalés, que ditz  »Falérass »  e, pire,  »Bell’ba »… mès « St Germain de Campètt ».