LOU SARMOUNEY / LE JHACASSOUS

15 mai 2013

Recèpta de garbura

Classé dans : Cosina — Lo Sarmoneir @ 20 h 13 min
Per 8 personas
Un talon de camajòt de 500 g, 9 gruns de pebre, 1 piment d’Ezpeleta o 1/2 culhèir a cafè de podra de piment d’Ezpeleta, 1 aunhon pinchat demb 4 claus de giròfla, 6-7 cm de lapi branca, 1 branca d’erbeta (o d’erbòta !), 1 hulha de laurèir, 1 caulet, 6 carròtas, 4 naps, 2 bròias pòrras, 6 turras,  250 g de mongetas lingòt (los tarbés valen mèi mès son mauaisits a trobar), 8 bocins de confit de guit.
La velha, botar a trempar les mongetas au mens 12 òras. Lo jor J, dens una coquèla, botar lo talon, lo pebre, lo piment, l’aunhon, lo lapi, l’erbeta, lo laurèir.

10 mai 2013

Colhonada pas catolica

Classé dans : Au hiu deus jorns,Umor — Lo Sarmoneir @ 13 h 24 min

Encara una istoèra leugèira, Diu me’n perdoni.

Dus curès se desvestissen e s’aprèstan a préner una docha. Començan a hèser colar l’aiga mès s’avisan lavetz qu’an briga de sabon. Lo pair Jan, que ne’n a dens la crampa, decida donc d’anar lo quèrre viste hèit shens préner lo temps de se rabilhar.

Cor capvath los corrius, entra dens sa crampa e cròisha dus bocins de sabon, un dens cada man, e torna préner lo camin de les dochas, totjorn nud coma un bosic.

A mitat camin, dens un long corriu, avisa tres suras qu’arriban cap a d’eth. Podent pas s’estujar, se bota contra un mur e hèi coma s’èra una estatuda. Les suras arriban a son nivèu e s’arrèstan, ahurbidas de véser una estatuda tan realista.

La prumèira, entrigada, pausa la man sus la quiqueta de l’ « estatua ». Un chic geinat, lo pair Jan disha tombar un tròç de sabon.
– Ah d’acòrd, ‘quò’s un distributor de sabon !

La segonda, estonada, assaja tanben de tirar la quiqueta. Lo pair Jean disha tombar lo segond sabon.

La tresièma, espatrolhada, tira era tanben, un, apui dus, apui tres còps, mès ren se passa. Tira lavetz mèi fòrt, e s’escrida :
– Senta Vièrja Maria, ‘quò’s fòrt bien hèit ! Balha tanben lo gèl docha !!!

1 mai 2013

Duias cançons reulesas

Classé dans : Entre Duas Mars,Musica e cançons — Lo Sarmoneir @ 22 h 19 min

Reculhit per Octave GAUBAN (Histoire de la Réole, Lacour reimpr., 2006)

 
VAILÈIRA (Beyleyre)
Diu ! que la nuit me parei longa (x2) / Avèque aqueth vielh tan jalós (x2)
Tota la nuit que me demanda / Jana, « lan » atz vòstas amors ?
Jo ne’n èi pas ni mèi ne’n vòli / Ne ne’n èi pas d’aute que vos
Qui èra aqueth, arsèir, la Jana / Que parlèva [b] d’avèque vos ?
Aquò èra un de mos baus-fraires / Que parlèva de mos nebots !
N’i tòrnes donc pas mèi, la Jana / Ne tòrnes donc parlar damb eth
Si jamèi jo ne li atrapi / Tuarèi a d’eth, batrèi a vos
Tots los navius que son sus l’aiga / Ne son pas tots a un patron
Tots los castèths que son sus tèrra / Ne son pas tots a un senhor
Tots los anhèths de la Grand’ Landa / Ne son pas au mème pastor
Atau sui jo, mon amic Pièrre / Jo ne sui pas tota per vos !
 
CANÇON DAU TÒRT
– Ce ditz lo tòrt : maridatz-me ma maire
Car vos sètz vielha e vos ne viuratz gaire
Qui eritarà, qui eritarà, dau bien dau praube tòrt
Quand serà mòrt ?
– Ce ditz lo tòrt : lo jorn de mes nocetas
Fadrà minjar tres parelhs de poletas
Encara mèi, encara mèi, un bèth gigòt de pòrc
Ce ditz lo tòrt
– Ce ditz lo tòrt : fadrà abilhar ma mia
D’un bèth drap fin, d’una bèra daufina
Encara mèi, encara mèi, una bèra baga d’òr
Ce ditz lo tòrt
– Ce ditz lo tòrt : fau hèser una cocheta
De la longor de ma mia mestressa
Encara mèi, encara mèi, les quatre « picous » d’òr
Ce ditz lo tòrt

Parabòla reulesa

Classé dans : Entre Duas Mars,Literatura — Lo Sarmoneir @ 22 h 11 min

En gascon de la Rèula. Reculhit per M. Dupin (La Réole et ses environs, Res Universis reimpr. 1991)

 

Lur dissut encore : un òme avèva (abèwe) dus gojats. Donc lo pus june dissut a son pair :

- Mon pair, balhetz (balhé)-me ce que me diu revenir de vòste bien,

E lo pair lesi hasut lo partatge de son bien. Quauques jorns après, lo pus june augent amassat tot ce qu’avèva, se’n angut dens un peís bien lunh, e i dissipèt tot son bien en excès e en libertinatge.

E après qu’augut tot fenit, i vengut una granda famina dens aqueth peís, e eth comencèt a mancar. Se’n angut donc, e s’estaquèt au service d’un daus (dos) abitants d’aqueth peís, e eth l’envièt a sa meitad’ria per i gardar los pòrcs.

E aishiu (achiu?) auré estat bien aise de ramplir son vente des tecas que los pòrcs mingèvan, e digun n’i'n balhèva.

Anfin, estent rentrat en eth-mème, dissut :

- Combien i a de vailets a l’ostau de mon pair qu’an mèi de pan que lesi’n fau ! E jo mòri ací de hame. Fau que parti e qu’ani trobar mon pair, e que li disi : « Papair, èi pecat contra lo cièl e contra vos. Ne sui pas mèi dinhe d’estar aperat vòste gojat. Tretetz (treté)-me coma un de vòstes vailets.

Partit donc, e vengut trobar son pair. Quora èra encore bien lunh, son pair l’apercebut e n’augut compassion, corrut a eth, se gitèt a son còth, e li balhèt un poton. Son gojat li dissut :

- Mon pair, èi pecat contra lo cièl e contra vos. Ne sui pas mèi dinhe d’estar aperat vòste gojat.

Alòrs lo pair dissut a sos vailets :

- Portetz (pourté) viste la pus bèra rauba, abilhetz (abilhé)-le’n, e metetz (meté)-li un anèth au dit, e daus solièrs a sos pès. E menetz (mené) tanben lo vetèth gras, e tuetz (tué)-lo ; mingem e regalem-nos. Parce que mon gojat, que vaishiu (vachiu?), èra mòrt e es ressuscitat, èra perdut e es retrobat.

E comencèren donc a hèser ribòta. Portant, son gojat l’ainat, qu’èra aus shamps, revengut, e quora fut pròishe de l’ostau, entendut los vielons e lo bruit daus que dancèvan. Aperèt donc un de sos vailets e li demandèt ce qu’aquò èra. Lo vailet li respondut :

- Aquò es que vòste frair es revengut, vòste pair a tuat lo vetèth gras, parce que l’a recobrat en bona santat.

Aquò l’augent mis en colèra, ne volèva ponh entrar ; mès son pair estent sortit, comencèt a lo pregar. Sur qué, prenent la paraula, dissut a son pair :

- Vaishiu (vachiu?) dejà tant d’annadas que vos sèrvi, e ne vos èi jamèi desaubeït en res de ce que m’avetz (abé) comandat, e portant ne m’avetz jamèi balhat un  crabòt per hèser ribòta avèque mos amics. Mès aussilèu que vòste aute gojat, qu’a minjat son bien avèque des famas perdudas, es revengut, avetz tuat per eth lo vetèth gras.

Alòrs lo  pair li dissut :

- Mon gojat, ètz totjorn avèque jo, e tot ce qu’èi es a vos. Mès falèv’ hèser ribòta  e se rejoïr, parce que vòste frair que vaishiu (vachiu?) èra mòrt e es ressuscitat ; èra perdut, e es retrobat.

 

Luxeetvolupte |
Actuel |
Newyorkcity2012 |
Unblog.fr | Annuaire | Signaler un abus | Insidelayers
| Lanouvelleperspective
| love star